31 sierpnia 1980. Porozumienia sierpniowe
Fot. Janusz Balanda Rydzewski, Zbiory – archiwum fotograficzne Europejskiego Centrum Solidarności, syg. ECS/T/F/104
31 sierpnia 1980 roku o godz. 16.40 Międzyzakładowy Komitet Strajkowy w Gdańsku i Komisja Rządowa podpisały w Sali BHP Stoczni Gdańskiej porozumienie, na mocy którego powstają niezależne związki zawodowe.
Był to pierwszy – z listy 21 postulatów, które MKS przedstawił Komisji Rządowej. Pozostałe postulaty dotyczyły przestrzegania konstytucyjnych praw i wolności, zniesienia przywilejów partyjnych i milicyjnych, a także spraw społecznych i ekonomicznych.
Wśród postulatów tzw. politycznych znalazły się m.in. postulaty gwarantujące prawo do strajku, do wolności słowa, przywrócenie ludzi zwolnionych z pracy po strajkach w 1970 i 1976 roku oraz studentów wydalonych z uczelni za przekonania, a także uwolnienie wszystkich więźniów politycznych.
Postulaty społeczne dotyczyły m.in. poprawy zaopatrzenia rynku w artykuły żywnościowe, obniżenia wieku emerytalnego, wprowadzenia wszystkich wolnych sobót, poprawy warunków pracy w służbie zdrowia, a także zapewnienia miejsc w żłobkach i przedszkolach. Postulaty ekonomiczne dotyczyły podwyżki płac, zniesienia cen komercyjnych i podniesieni diet. Niektóre postulaty nie są zrealizowane do dzisiaj, jak postulat dot. służby zdrowia i wieku emerytalnego.
MKS tuż po podpisaniu porozumień przekształcił się w Międzyzakładowy Komitet Założycielski Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego. Tego samego dnia o godz. 17.55 rozpoczęło się w małej Sali BHP pierwsze posiedzenie MKZ.
Porozumienia w Szczecinie – zawarte 30 sierpnia i w Jastrzębiu Zdroju – z 3 września, miały charakter wyłącznie ekonomiczny i społeczny. Nie było w nich postulatów politycznych.
Porozumienia Gdańskie, zawierające gwarancję utworzenia niezależnych związków zawodowych, zostały zaakceptowane przez wszystkie komitety strajkowe w Kraju. 17 września do Gdańska przybyli przedstawiciele MKZ z całej Polski i przyjęli propozycję zarejestrowania jednego, ogólnopolskiego związku zawodowego – Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”. Została powołana Komisja Porozumiewawcza NSZZ. Rodził się wielki, niezależny ruch związkowy…
Tekst ze strony www.solidarnosc.gda.p