Order Virtuti Militari

22 czerwca 1792 zostały nadane przez króla  Stanisława Augusta Poniatowskiego pierwsze ordery Virtuti Militari. W ten dzień król pisał do swojego bratanka księcia Józefa Poniatowskiego: 

„Jeśli czas i okoliczności pozwolą, ustanowię instytucję formalną orderu wojskowego. Teraz z największym pośpiechem posyłam Ci 20 medali złotych, oznaczonych dewizą Virtuti Militari, dla znaczniejszych oficerów, którzy odznaczyli się w ostatnich bitwach obecnej kampanii. Zamierzałem początkowo zapewnić pewne stopnie i odróżnienia, co do formy wstążek, ale żeby właśnie nadać większą wartość tej odznace, ażeby medal, który sam nosić będziesz, nie wyróżniał się w samym związku od tych medali, które w moim imieniu rozdasz innym, a które winny być noszone na wierzchu sukni, tak jak Krzyże Marii Teresy, Św. Ludwika lub Św. Jerzego w innych państwach. Wstęga wąska, którą rozmyślnie w tym celu dołączam, jest taka sama, jak przy Orderze Św. Stanisława, gdy jest zawieszony na szyi”.

Order Virtuti Militari (tł. cnocie żołnierskiej) to najwyższe polskie odznaczenie wojskowe nadawane za wyjątkowe zasługi. Król ustanowił order po bitwie pod Zieleńcami, na prośbę księcia Józefa Poniatowskiego. Książe chciał w ten sposób uhonorować żołnierzy, którymi dowodził w czasie zwycięskiej bitwy. Pierwszymi odznaczonymi zostali: sam książę Józef oraz między innymi Tadeusz Kościuszko, Michał Wielhorski, Eustachy Sanguszko, Stanisław Mokronowski. Order posiadał wtedy klasy: złotą dla generałów   i    oficerów   oraz   srebrną    dla   podoficerów i szeregowych.  Parę   miesięcy  później   ustalono   pięć   klas   orderu: (I)  Krzyż Wielki
z Gwiazdą, (II) Krzyż Komandorski, (III) Krzyż Kawalerski, (IV) Medal Złoty (V) Medal Srebrny. Jako swoistą ciekawostkę należy przedstawić fakt, iż konfederacja targowicka wydała uniwersał zakazujący noszenia i przyznawania orderu pod groźbą surowych kar. Pod wpływem carycy Katarzyny II decyzję konfederacji potwierdził król Stanisław August Poniatowski (przeciw uchwale sejmu w Grodnie) zakazując noszenia orderu oraz nakazując jego zwrot.

W czasie Księstwa Warszawskiego order nosił nazwę Orderu Wojskowego Księstwa Warszawskiego a po ustanowieniu Królestwa Polskiego Orderu Wojskowego Polski. Po odzyskaniu niepodległości Sejm Ustawodawczy Rzeczypospolitej Polskiej w sierpniu 1919 roku wskrzesił order ustanowiony przez króla, nadając mu nazwę Orderu Wojskowego Virtuti Militari. Order był przyznawany w pięciu kategoriach: Krzyż Wielki (I klasa)), Krzyż Komandorski (II klasa),  Krzyż  Kawalerski (III klasa),   Krzyż   Złoty  (IV klasa), Krzyż Srebrny (V klasa). W czasie II wojny order był przyznawany na mocy rozkazu generała Władysława Sikorskiego z 1940 roku.  Po zakończeniu wojny order mógł być przyznawany przez Prezydenta RP na uchodźctwie a w kraju przez Prezydenta potem Radę Państwa. W Polsce nosił nazwę Orderu Virtuti Militari Po 1989 roku na mocy decyzji Sejmu RP z 1992 roku przywrócono nazwę Order Wojenny Virtuti Militari.