Tag Archive for: Idee

Aforyzmy o prawdziwym i fałszywym patriotyzmie

/w /Autor

Antoni Zygmunt Helcel

Po przezwyciężeniu rewolucji, która w roku 1848 i 1849 zawichrzyła wszelki porządek w monarchii austriackiej, przyjaciele prawnego porządku, pragnąc ustalić jego posady na długą przyszłość, nie jednakowymi przecież w tym zamiarze idą drogami, nie jednakowych używać zwykli środków i owszem jawne między sobą wykazują przeciwieństwa. Nie dziw, bo w istocie choć do jednego dążą celu, to przecież z zupełnie odmiennych wychodzą zasad i różnią się barwą rzeczywiście tak dalece, iż się wzajemnie o szkodliwość i zgubność zasad obwiniają, choć jedni i drudzy mienią się być przyjaciółmi i obrońcami prawego porządku.

Czytaj dalej

Polski patriotyzm wieku niewoli – trzy formuły

/w /Autor

Andrzej Nowak

Patriotyzm jako ideologia, jeszcze jeden, choć zarazem wyjątkowy – izm, pojawia się, jak samo pojęcie ideologii i jak większość jej wcieleń w wieku XVIII. W myśli polskiej proces krystalizacji postaw obywatelskich w formy rywalizujących ze sobą ideologii patriotyzmu następuje w wyniku zakwestionowania poczucia ciągłości samej Rzeczypospolitej – przez dominację nad nią obcego mocarstwa (Rosji)[1]. Zbiegło się to w czasie z napływem z zewnątrz wzorów politycznych nowej, oświeceniowej cywilizacji, nie mniej skutecznie niż gospodarka rosyjskich posłów i sołdatów podważających stabilność utrwalonych i uświęconych w tradycji minionego wieku odruchów i przeświadczeń obywateli-szlachty[2].

Czytaj dalej

Konsekwencje powstań narodowych w XIX wieku dla polskiej tożsamości narodowej

/w /Autor
Tomasz Gąsowski

Badanie tożsamości narodowej to jedno z bardziej atrakcyjnych wyzwań dla humanistyki, w tym także historyków dziewiętnastego stulecia, które w Polsce – przypomnijmy dla porządku – zazwyczaj zamyka się datami 1795-1914/18. Dziewiętnastego dlatego, przynajmniej w tym punkcie na ogół wszyscy są zgodni, że w swej nowoczesnej postaci pojawiła się ona wśród Polaków właśnie w tym stuleciu, podobnie jak to się działo w wielu innych krajach europejskich[1]. Czy i ewentualnie w jakiej postaci występowała ona wcześniej – to już przedmiot sporu czy przynajmniej dyskusji[2].

Czytaj dalej